Mövzuda Bir İsmarıc Var

[Muqallid]

Əssəlamu Aleykum Va Rahmətullah

 

İnkar etməklə əmrolunduğumuz tağutu nə cür inkar etməliyik? Bu inkarın həddi boyutu varmı? Yəni nə cür bir inkar olmalıdır ki, bizim inkar etməklə yükümlü olduğumuz şey gerçəkləşmiş olsun? Fəqihlər bu haqda nə buyurub?

 

Rəbbim sizləri haqqa müvəffəq etsin. (Əmin) 

[Muslih]

Aleykum Əs Səlam və Rəhmətullah

Bir çox məsələnin anlaşılması, məsələ barədə təməl prinsiplərin anlaşılmasına bağlıdır. Lakin, təəssüf ki insanlar məsələləri ortadan daxil olaraq öyrənməyə çalışırlar ki, bu da nəticədə yanlış məlumatlandırılmağa səbəb olur.

Tağut kəliməsi yerinə görə fərqli mənalarda işlədilir.

 

1. Lüğətdə. Lüğətdə tağut həddini aşan, azğın mənasına gəlir.

2. Quranda. Quranda tağut kəliməsiylə yerinə görə fərqli mənalar qəsd edilmişdir. Bəzən şeytan, bəzən müəyyən şəxs, bəzən büt və s. qəsd edilər.

3. İslama girişdə inkar edilməsi lazım olan tağut.  Ümumiyyətlə sözügedən məqamda Tağut kəliməsilə qəsd edilən Allahdan başqa – istək sahibi olub, öz istəyilə - ibadət edilənlərdir.
Tağutu inkarsa, Lə iləhə illallahın mənası olan – Allahdan başqa ibadətə layiq ilah olmadığını iqrar edərək, dolayısıyla saxta ilahların – tağutların ilahlığını tanımamaq/inkar etmək deməkdir. Tağutu inkar – saxta ilahları inkardır.
Bu, etiqadda Allahdan başqa haqq ilah olmadığını ümumilikdə qəbul etməklə, əməldə isə saxta ilahlara ibadətdən çəkinməklə gerçəkləşər.
İslam şəriəti bizdən bunu tələb edir. Rəsulullahın həyatını incələyən kimsə - bu babda - onun müsəlman olmaq üçün bundan başqa bir şey istəmədiyini açıqca görər.
Əqidə kitablarında da günümüz Neo-müctəhidlərinin irəli sürdüyü şəkildə təntənəli bir tağutu inkar mərasiminə rastlamaq mümkün deyil.

 

Problemin qaynağı, yuxarıda da qeyd etdiyim üzrə təməl prinsiplərin anlaşılmamasıdır. Tağutun lüğəti mənasının həddi aşan kimsə olduğunu oxuyan biri, İslama girişdə rədd edilən tağutun da bu mənada olduğunu düşünərsə, İslama girmək üçün həddini aşan hər kəsi inkar etmənin şərt olduğunu zənn edər. Halbuki bunun belə olmadığı açıqdır.

Yenə eyni qaydada tağut kəliməsiylə Quranda bir yerdə Kab bin Əşrəfin qəsd edildiyini oxuyan kimsə, İslama girmək üçün Kabın inkar edilməsi lazım olduğunu zənn edərək xətaya düşə bilər.

Anlayışı dahada asanlaşdırmaq üçün başqa bir örnək verim. Salat kəliməsi ərəb lüğətində dua mənası verir. Bu, kəlimənin lüğəti mənasıdır. Quranda "Əqimus Salah" - salatı yerinə yetirin əmriylə qarşılaşan kimsə, bu sözü lüğəti mənada alarsa, əlini qaldırıb dua etməklə vəzifəsini bitmiş hesab edər. Halbuki o sözün şəri-istilahi mənası vardır və o bildiyimiz namazdır. Bu kimi durumda xətanın səbəbi, insanın lüğəti mənanı şəri-istilahi mənayla eyniləşdirməsidir. Düzgün bir anlayış üçün nəyin harda nə məna verdiyini anlamaq gərəklidir.

Günümüzdə cahillərin əlinə oyuncaq olaraq verilmiş bir din vardır ki, onlar onu haldan hala salmışlar.
Tağutu inkarın vacibliyini bilən hər cahil, inkar prosesi üçün özündən müəyyən şərtlər uydurmuşdur. Bəziləri inkarın təkfirlə gerçəkləşəcəyini demiş və bu iddialarına Mumtəhinə surəsindən İbrahimin – aleyhissəlam – dediyi "kəfərnə bikum" sözünü dəlil gətirərək özlərini gülünç vəziyyətə salmış, bəziləri təkfirlə kifayətlənməmiş, tağutlarla savaşmadan onları inkar etmiş sayılmayacağımızı iddia etmiş, bəziləri bunuda keçərək tağutlarla savaşmayanlarla da savaşmağı inkar şərti görmüşlər. Bəziləri dövlət başçılarını adıyla təkfir etmədən – onların əksərisi həqiqətən kafirlərdir - tağutu inkar etdiyimizi qəbul etməzlər. Halbuki tağutu inkarı İslama giriş şərti olaraq müəyyən etmiş bir şəriət, bunun həddlərini müəyyən etməyi insanların havasına buraxmamış və Rəsulunun tətbiqatıyla bizə örnək vermişdir.
Bütün bu iddiaların ortaq nöqtələri ikidir:
1. Cahillər tərəfindən artırılıb, heç bir ciddi şəri əsasa sahib olmaması.
2. Müsəlmanlar arasında Muhəmməd bin Abdil Vəhhabın dəvətiylə birgə aktuallaşması. Müsəlmanlar bu dəvətə qədər "tağut necə inkar edilir" şəklində bir məsələni əqidə kitablarına qeyd etməzdilər. Bu dəvət sahibləri min ildir "tagutu inkar etmə" qaydasını öyərənə bilməmiş müsəlmanlara bu qaydanı "öyrədərək" onları "cəhalət bataqlığından xilas" etdilər…